تحلیل جایگاه و همسویی برنامه درسی رشته علم سنجی با نیازها و اولویت های مطرح شده در نقشه جامع علمی کشور

این پژوهش از نوع کاربردی علم سنجی است و با هدف کلی مطابقت برنامه درسی رشته علم سنجی با اهداف و اولویت های مطرح شده در نقشه جامع علمی کشور به انجام رسیده است. بنابراین با توجه به اهداف و ماهیت موضوع، برای انجام این پژوهش از سه روش پیمایشی، تحلیل محتوا و اسنادی استفاده شده است. از جمل? ابزارهای بکار گرفته شده در این پژوهش، پرسشنامه ای محقق ساخته به منظور جمع آوری نظرات استادان و صاحبنظران در تعیین مطابقت هریک از مولفه های درس های رشته علم سنجی با اهداف و اولویت های نقشه جامع علمی کشور است. روایی این پرسشنامه توسط استادان و صاحبنظران تایید شد. همچنین ضریب آلفای کرونباخ پرسشنامه به منظور تائید پایایی آن 89/0 محاسبه شد. جامعه ی آماری این پژوهش شامل دو بخش است، بخشی مربوط به محتوا، منابع و سرفصل های درس های برنامه درسی رشته علم سنجی مصوب 11/2/89 شورای برنامه ریزی آموزش عالی، و بخشی مربوط به تعداد 60 نفر از استادان و صاحبنظران رشته های علم اطلاعات و دانش شناسی و علم سنجی بود که هرکدام از آن ها تا پایان سال 1390 حداقل تعداد 4 مقاله علمی پژوهشی، طرح پژوهشی و یا کتاب را در زمینه علم سنجی در کارنامه علمی خود داشته اند. برای پاسخ به سوال های پژوهش از نرم افزار excel 2007 در سطح آمار توصیفی استفاده شد و به همین منظور شاخص های مجموع، فراوانی، میانگین و درصد پاسخ ها محاسبه و بکار گرفته شد. یافته های پژوهش نشان داد که، مولفه های مباحث، اهداف، منابع و عناوین درس های برنامه درسی کارشناسی ارشد رشته علم سنجی، به ترتیب بیشترین و کمترین ارتباط را با اهداف و اولویت های نقشه جامع علمی کشور، داشته اند. در واقع شواهد حاکی از آن است که مولفه های عناوین و منابع در نظر گرفته شده در برنامه درسی رشته علم سنجی نسبت به مولفه های مباحث و اهداف میزان ارتباط کمتری با اهداف و راهبردهای نقشه جامع علمی کشور داشته اند، و در برخی از موارد نیاز به بازنگری دارند. از طرفی مولفه های مباحث و اهداف درس ها نیز با اینکه در اکثر موارد از نقاط قوت این برنامه درسی محسوب می شوند اما در برخی از موارد نیاز به بازنگری دارند و به همین اعتبار بازنگری این برنامه درسی در پاره ای از موارد در راستای اهداف و اولویت های نقشه جامع علمی کشور به منظور دستیابی به این اهداف و همچنین بهبود و کارآمدی بیشتر برنامه درسی، ضروری به نظر می رسد.